Μέρες απρόθυμες

(Πρότασις)

Μέρες απρόθυμες
στης Άνοιξης το φως
Σε προφυλάσσουν
από κάποιο μυστικό
Και συσκοτίζουν
ένα ένστικτο κακό
η ώρα ήγγικεν,
κοντεύει ο καιρός

Εσύ θ’ αφήσεις
ανοιχτή μια χαραμάδα
για το σκοτάδι
μήπως και διαρραγεί
κι άμα μπορέσει κι
επουλώσει η πληγή
να ‘ρθει της Κρίσεως
η μέρα η αποφράδα

Ωστόσο στέκεις αφανής
σ’ αυτό το τείχος
Ανοίγεις τρύπες
μα δεν θέλεις να εξέλθεις
Φωνάζεις μνήμες
απ’ τις άλυτες που στέργεις
Βουτάς στ’ απόνερα,
στη θάλασσα, στο κήτος

Μες στον πεζόδρομο
κοιμάται η όρεξή μου
σ’ ένα σημείο που (συχνά)
κοντοσταθήκαμε
Μας γυροέφερε μια
λέξη που δεν είπαμε
και που κρατάει σκοτεινή
την άνοιξή μου

Μια Κυριακή απρόθυμη,
κοντή γιορτή
Θ’ αποκαλύψει κάποιο
μυστικό κρυμμένο
Κι εγώ στο σώμα σου
κοιτώ και απομένω
τρύπα στο τείχος,
στο παράθυρο ρωγμή

(Αντιπρότασις)

Ήμουνα πρόθυμος
να σου φανερωθώ
να κοινωνήσω
να κινήσω και να ‘ρθώ
να μεταλάβω
το κοινό μας μυστικό
αλλά με σκότισεν,
προαίσθημα κακό

Και στα μισά της
διαδρομής έκανα πίσω
και συλλογιόμουν
αν θα σε ξαναβρώ
κι άμα θα πιω ξανά
απ’ το χέρι σου νερό
κι αν θα μπορούσα ‘γώ
ποτέ μου να σε μισήσω

Ποτέ βρεθήκαμε μαζί
στην άδεια πόλη
την πρώτη μέρα
του επτάψυχου Απρίλη
σ’ έρημους δρόμους
κι αντηχούν τα βήματα μας
ανυποψίαστος,
ανήσυχος κι αδάμας

Απ’ το παράθυρο
κοιτώ την άγρια μπόρα
ο ταχυδρόμος βιαστικά
με προσπερνάει
βροχή επίμονα το
τζάμι μου κτυπάει
κείνο το γράμμα σου που να
πηγαίνει τώρα

Σήμερα είναι κάποιου νου
Αγιού επέτειος
και αφυπνίστηκα με
κωδωνοκρουσίες,
στον ύπνο έβλεπα
πως αυτοεξορίστηκα,
ήμουνα λέει
ο μοναχικός υπαίτιος

Τούτο ‘δώ (Αντιπρότασις) δεν είναι ακριβώς “Σπουδή σε ποίημα”, δηλαδή δεν είναι ελεύθερη (ως ανεξέλεγκτη) νοηματική απόδοση ξενόγλωσσου ποιήματος. Είναι, ας το πούμε, “συνομιλία” με το ποίημα της Έφης Μουγκαράκη (Πρότασις) (το παραθέτω με την άδειά της) – που είχα ποτέ μελοποιήσει – τηρώντας μέτρημα, τονισμό και στίξη.

Νάνι μέλι μου

Α.
Ήρθε απόψε στ’ όνειρό μου
βρέφος μέσα σε λυχνάρι
τ’ άφηκα για το ποτάμι
να  το πάρει με τους υιούς σας
νάνι το νερό στο λίκνο
νάνι του ψαριού ο γόνος
νάνι μέλι μου.

Έδωκα του το βυζί μου
Το κουτάβι να δαγκάξει
Ψήφο σάρκινη κι αλάτι
Νάνι του Θεού αγκάλη νάνι
νάνι μέλι μου.

Β.
Έδωκα του το βυζί μου
Το κουτάβι να δαγκάξει
Ψήφο σάρκινη κι αλάτι
Νάνι του Θεού το χάδι
νάνι το νερό στο λίκνο
νάνι του ψαριού αγκάλη
νάνι μέλι μου.

Άλλου τόπος ήλιος φθάσει
Με το γόνα μεσ’ στη λάσπη
Το φεγγάρι πάει να χάση
νάνι του Θεού το χάδι νάνι
νάνι μέλι μου.

Γ.
Άλλου τόπος ήλιος φθάσει
Με το γόνα μεσ’ στη λάσπη
Η καμήλα στο αγώι
μέρα νύχτα βιοπάλη
νάνι του νερού αγκάλη
νάνι του ψαριού ο γόνος
νάνι μέλι μου.

Ήρθε απόψε στ’ όνειρό μου
βρέφος μέσα σε λυχνάρι
τ’ άφηκα για το ποτάμι
νάνι του Θεού το χάδι
νάνι του ψαριού το λίκνο
νάνι μέλι μου.

Σπουδή στο λαϊκό ποίημα Alma attım yuvarlandı

Σπουδή σε ποίημα β΄

Λιόντες μαίνονται την κλίνην
Κύνες αφρισμένοι λυσσασμένα κτήνη
τέρας ορθάνοιχτο η καρδιά της πόλης

Νεκρός μητρός ασθμαίνει
πυρωμένο χώμα και σήπεται
γυρνώ την πλάτη στο χάος
εγκαταλείπω άναρχα
και δραπετεύω
για πέρα από τα νότια σύνορα

Βρίσκομαι να ξυπνώ στην ζούγκλα κι
άγνωστο ιδρωμένο πλάσμα βογκά
πλάι μου στάζει και γυαλίζει
Η διαίσθησή μου καλεί .
Η μυσταγωγία ξεκινά !

Ξυπνώ
Δεν αντιλαμβάνομαι που
σταματά το όνειρο ;

Μακρύ ερπετό μοιάζει χλωμό
από χρυσό γυαλί μα γέρικο
δεν τολμώ ν’ αγγίξω το κοιτώ
μεσ’ απ’ το τυφλό τροπικό
καλειδοσκόπιο της σινδόνος

Κοιμάται πλάι μου
γραία, όχι πια, νέα
σκούρα κοκκινομάλλα με
δέρμα πούπουλο

τινάζομαι όρθιος οπισθοχωρώ στο μπάνιο
με παίρνει στο κατόπι, ο καθρέπτης
την προδίδει δεν επιβιώνω την ατελείωτη
αιωνιότητα κάθε της κίνησης

καταρρέω ανήμπορος με το βάρος μου
στον τοίχο μπρούμυτα γλύφω με το
μάγουλο το κρύο γλιστερό πλακάκι το
χθεσινό παγωμένο αίμα συρίζουν και
με λούζουν τα δολερά φίδια της βροχής

Ξέρεις το παιχνίδι αυτό
το κρυφτό μέσ’ το μυαλό
το κρυφτό από τη μνήμη
μέσα στην παραφροσύνη

Ας αποδράσουμε μαζί
να φύγουμ’ από τη χαζή
του Κράτους Βιαιότητα
πεζή πραγματικότητα

Τα μάτια μας ας κλείσουμε
αλήθεια να ζητήσουμε
μια νίκη ανεξέλεγκτοι
ελεύθεροι ανέφικτη

στον Αβησσυνό του νου στα ρηχά του
Αυγερινού ξένου πόνου μακρινού πέφτει
απαλή βροχή και η πόλη βρέχεται στις
ήσυχες παρυφές της εργασιόπληκτοι πολίτες
κινούνται νευρικά υπόγειες δαιδαλώδεις
διαδρομές κατακλίζονται απολιθώματα
ποικίλων ερπετών αναζωογονούνται και
αυγατίζουν άφθονα σε σπηλιές και
δροσερά αιθέρια ύψη

οίκοι βάσει στερεοτύπου βλέφαρα
χαμηλωμένα κλειδωμένη στο στέρνο
μηχανή θηρίο χωρίς ανάφλεξη πόθοι
σβηστοί καθρέπτες διαθέσιμοι
σκονισμένοι κάτω από ανδρόγυνα
κρεβάτια ευυπόληπτα σαβανωμένα και
θυγατέρες με βραβεία σπέρματος στα
φλύαρα με έπαρση γεμάτα στήθη τους

Συναγερμός !
Έχει επικρατήσει μακελειό .

Μην σταματήσεις να σκεφτείς να δγεις
τα γάντια την βεντάλια καταγής
σ’ εκδιώκουν απ’ την Πόλη
περνάς στην ξενιτειά
γλυκύ πατρίδα έχε γεια

και ανάλαφρος και μετέωρος
εξοστρακισμένος απ’ τον ήλιο
τρέχω

σπίτια τω λοφών, το σεληνοφώς
ίσκια τω δεντρών μάρτυς μου τ’ αγέρι
άγρια ομορφιά μου, τρέχω

τρέχουμε

Προέδρου νεκρός και μπροστά οδηγός
στην άσφαλτο λιώνει κολλά ο τροχός
πάμε μαζί προς την άπω ανατολή
στην Αγία Πετρούπολη

Στον λόφο η έπαυλις θελκτική
με αφθονία ανέσεων και θαλπωρή
πορφυρή βελούδινη αρχοντική πολυτελής
απατηλή

τρέχουμε

Παρίες στην λίμνη παρεπιδημούν
κορίτσια του λάκκου το φίδι ποθούν
που ζει σε απύθμενο φρέαρ στη γη
φθάνουμε κι εμείς εκεί

Να, τα Εωσφόρα Τείχη !
Να, η Πόλη Αποσπερίτης !

Ήλιος ο Παντοκράτωρ
Σελήνη των Θαλασσών
διάττοντες την διαπασών
θα σε φθάσω
οπωσούν

Είμαι ο Υπέρμαχος Βασιλεύς
ο Ερπετός Ακατόρθωτος

Με οδούς ποταμούς
κατεβήκαμε
με καταρράκτες δάση
Αποκλειστήκαμε
από Δίστομο κι Επτάλοφο
υπνωτισμένοι αφιχθήκαμε
στη Σαλλονίκη

Και μπορώ να σας
ονοματίσω τα βασίλεια
να σας γλυκάνω
με γνώσεις γνωστές
να αφουγκράζομαι
παλάμες σιωπής σκιώδης
να ορειβατώ στα βουνά

Αιωνιότητι περιπλανιόμουν
στο επαγγελλόμενο εύπορο βασίλειο
και χαριεντιζόμουν μ’ ελευθεριάζουσες
εξόριστες Φαιακίδες
τώρα που επιστρέφω στις χώρες
ανδρειωμένων μακαρίων σοφών
νύφες νυμφίοι στην ομίχλη
τέκνα σιγής Ωρίωνος εκλιπόντος
ποιος τάχα θα ηγηθεί κυνηγός;
Μας κυριεύει νύχτα κι όστριες φάλαγγες
αποταθείτε πια σ’ ονείρων σπηλιές
ξημέρωμα μας υποδέχεται η γενέτειρά μου
ας είμαστε έτοιμος ..

Σπουδή στο ποίημα Celebration of the Lizard του J.D.Morrison

Primavera

Παιδιά γελούν
πουλάκια κελαηδούνε
άνθη στο κρύο πρόβαλε
κάτι απ’ την νύκτα έμεινε στην μέρα
δεν λογαριάζει πάει παραπέρα
άνθη στο κρύο πρόβαλε δαντέλα
στο μελισσάκι της φωνάζει, έλα!
Του Φεβρουάρη νεαρή νυφούλα
μου ‘πε με καρδιά καλημέρα

Μα η καρδία μου είναι σκοτεινή
άλλο έχει ξόρκι πάνω της
Γέροχειμώνα είναι θυγατέρα
στον ψυχοκάμπο γοερή φλογέρα
όμως εκείνη επιτακτική
άνθη στο κρύο πρόβαλε
άνθη φορά και ντύνεται λευκή
και φωτιές ανάβει στα πέρα

Φωτιές το βήμα βήμα ξεπηδούνε
κόκκινοι κρίνοι βιόλες πασχαλιές
από τα λαμπερά μαλλιά της γύρη
άνεμοι σπόροι δώρα πανηγύρι
ο πονηρός ο Μάρτης θέλει κάτι
και η ψυχρή καρδιά μου με γινάτι
και η ψυχρή καρδία μου θέλει κάτι
στέρνο τρυφερό και να γείρει

Να γείρει ο Χιονιάς απά στην γη
κι ας αποκοιμηθεί αρματωμένος
το μυστικό να κρύψει στο θηκάρι
μην’α το βρει διαβάτης παλληκάρι
κι ο ζωηρός ο τέττιξ ας ξυπνήσει
και μέσα απ’ τις συκιές να ξεφωνίσει
το μυστικό κι αν τύχει και το βρω
θα πω στον Αυγουστή να το πάρει

Σπουδή στο ποίημα Dansa De La Primavera των Maria Del Mar Bonet / Gregorio Paniagua

Χάσαν

Σου τ’ ορμήνεψαν μπρε Χάσαν
Χάσαν Ντεμπρελί
φυλακή δεν είναι canım μόνον το κελί

Το γιοφύρι δεν θ’ αφήσει
για να το διαβείς
απ’ τη Δράμα στο Δεβρένι να δραπετευτείς

Ρίξε τουφεκιά προς τ’ άστρα
πέρα ν’ ακουσθεί
ως τις φυλακές της Δράμας για να φοβηθεί

Το ποτάμι είναι πέτρα
αίμα και χολή
οι σταυροί που στήνεις Χάσαν γίνονται πολλοί

Στο βουνό το λέει τ’ αηδόνι
γκιώνης το λαλεί
την αγάπη σου απαρνήθης το πιστό σκυλί

Σ’ έχει μάνα σ’ έχει άντρα
Χάσαν Ντεμπρελί
Χάθηκες και σε ξεχάσαν μαύρο μου πουλί

Ρίξε τουφεκιά προς τ’ άστρα
πέρα ν’ ακουσθεί Χάσαν
στα κλειστά κελιά
Να χαρούντε τα δικά σου Χάσαν τα πουλιά

Σπουδή στο λαϊκό ποίημα Drama köprüsü Hasan dardır geçilmez

Ήμαστε παιδιά

Σαν ήμαστε παιδιά σαν ήμαστε
κοχύλια σε μια φωλιά μικρά
πουλιά μέσα στην αμμουδιά πρώτα
γελούσα εγώ σαν έκανες αστεία
πως θα κρυφτείς και δεν θα μου
ξαναφανερωθείς

άλλοτε τάχατες πως από ψηλά
άστρα που έπεσαν από την
αγκαλιά της νύχτας την βουβή
στο πρωινό το κύμα κι αίφνης
θαρρείς ήλιος ψαρρής ευλόγησεν
νωρίς

στ’ αστεία γέλασα όταν εσύ στο
πέλαγο έγινες τάχα νησί
στις χούφτες της ακτής οι
δίνες παραδοθήκαν με τον
ξανθόν απατηλόν ανάλμυρον
αφρόν

η νύχτα η βουβή στο αργυρό το
κύμα με την θολή θραύσμα γυαλί
όψη παραβολή

Σπουδή στο ποίημα Charade του Johnny Mercer (σε μουσική του Henry Mancini)

Χειρόγραφο, σπουδή σε ποίημα α΄

Σπουδή σε ποίημα α΄.
Antonios scribt a manu .
Χειρογραφώ την σπουδή μου στο ποίημα the Crystal Ship του Jim Morrison. (Τραγουδιέται με την μουσική του τραγουδιού).

(for Greeks only, sorry… it would be ridiculous to translate this back to English) Antonios scribt a manu an adaptation in Greek for the poem the Crystal Ship by Jim Morrison.

Κορίτσι με τα λαμπερά μαλλιά

Μί(νε)σεψε και ξε(νε)νητεύτηκε
Το κορίτσι με τα λαμπερά μαλλιά
Αμάν ω θα ‘ρθει δεν θα ξανά ‘ρθει

Να έλθει πίσω στην γλυκιά πατρίδα
Το κορίτσι με τα λαμπερά μαλλιά
Αμάν ω θα ιδώ δε θα ξανά ιδώ
Ο καημός μου στην καρδιά να βρει γιατρειά
Αμάν ω θα ‘ρθει δε θα ξανά ‘ρθει

Θα την βρω θα κινήσω γη και ουρανό
Το κορίτσι με τα λαμπερά μαλλιά
Αμάν ω θα ιδώ δε θα ξανά ιδώ

Νίφθηκε με Άγιο Νερό άλλον Θεό
Το κορίτσι θα ηύρε νέο σπιτικό
Αμάν ω θα ‘ρθει δε θα ξανά ‘ρθει

Τον λαό μου δεν μπορώ ν’ απαρνηθώ
Το κορίτσι με τα λαμπερά μαλλιά
Αμάν ω θα ιδώ δεν θα ξανά ιδώ
Ο καημός μου στην καρδιά θα βρει γιατρειά
Αμάν ω θα ‘ρθει δε θα ξανά ‘ρθει

Σπουδή στο λαϊκό ποίημα Ahçik (κορίτσι).
Αρχικά μου κέντρισε το ενδιαφέρον η ρυθμική αγωγή του τραγουδιού, η “τζουρτζούνα” (10/8). Ύστερα που το τραγούδησα αναζήτησα και το νόημα των στίχων. Τελικά ασκήθηκα και στη συγγραφή στίχων στα Ελληνικά. Η εκτέλεση του τραγουδιού είναι κατά το παράδειγμα του Erkan Oğur (αργό με στάση).
Study based on the folk poem Ahçik (girl).
The rhythmical cycle (curcuna 10/8) got me interested to the song at first. Then I looked up the meaning of the lyrics. Finally I did the exercise of writing lyrics in Greek as well. I play the song as it has been demonstrated by Erkan Oğur (slow with a pause
).